Κράους, Μάρτιν

(Martin Kraus, Μπάμπεργκ 1526 – Βυρτεμβέργη 1607). Γερμανός φιλόλογος και θεολόγος. Υπήρξε ο πρώτος μελετητής της νεοελληνικής γλώσσας και φιλολογίας. Ήταν γιος λουθηρανού ιερέα και ακολούθησε φιλολογικές και θεολογικές σπουδές. Αργότερα διορίστηκε καθηγητής της αρχαίας ελληνικής και λατινικής φιλολογίας στα πανεπιστήμια του Μέμινγκεν και του Τίμπιγκεν (1569-92). Συμμετείχε ενεργά στις συζητήσεις μεταξύ Διαμαρτυρομένων και Ορθοδόξων θεολόγων, που απέβλεπαν στην προσέγγιση των δύο Εκκλησιών. Διατηρούσε αλληλογραφία σχεδόν με όλους τους μορφωμένους Έλληνες κληρικούς και λογίους του καιρού του (ιδίως με τον Θεοδόσιο Ζυγομαλά, πρωτονοτάριο του Οικουμενικού Πατριαρχείου), από τους οποίους ζητούσε με επιμονή πληροφορίες σχετικά με τη νεοελληνική γλώσσα, τις τοπικές διαλέκτους, τις συνήθειες, τις λαϊκές παραδόσεις, τις συνθήκες ζωής, την εκκλησιαστική οργάνωση και ιεραρχία, τη μεταβυζαντινή ιστορία, τα αρχαιολογικά μνημεία κλπ. Με το ίδιο ενδιαφέρον ρωτούσε για τα ίδια ζητήματα πολλούς Έλληνες, οι οποίοι είχαν καταφύγει στο Τίμπιγκεν για να ζητήσουν τη βοήθειά του. Οι πληροφορίες αυτές καθώς και τα πολυάριθμα σχετικά γράμματα που είχε λάβει από διάφορους Έλληνες δημοσιεύτηκαν το 1584 στην Turcograecia, έργο πολυτιμότατο για την ιστορία του ελληνισμού τα πρώτα 130 χρόνια μετά την Άλωση. Εξίσου σημαντικό υλικό περιέχουν τα έργα του Σουηβικά χρονικά (δύο τόμοι, 1584-95), Germanograecia (1585) και προπάντων το ογκωδέστατο ημερολόγιό του Diarium (τρεις τόμοι, 1927-58). Αξιόλογα ήταν και κάποια ποιήματά του.